Overweging voor het radioprogramma Veur de preek, RTV Drenthe, 27 maart 2022
De gemiddelde radioluisteraar had een korte nacht. De klok een uur vooruit, de zomertijd is begonnen!
Het is lente, de zomer in aantocht. Iets waarnaar menigeen uitkeek nu de grootste ellende van het coronavirus eindelijk voorbij lijkt te zijn. En toen…
Toen was het oorlog in Europa. Opnieuw een grote bak ellende… God heb erbarmen?
Oekraïne aan flarden gebombardeerd en geschoten. Mensen gesneuveld in de strijd voor vrijheid. Burgers geslachtofferd. Miljoenen Oekraïners van huis en haard verdreven met geen ander bezit dan hun handbagage.
En… jonge Russische dienstplichtigen gesneuveld. Russen die hún land ontvluchten. Uit angst voor militaire dienst of de strenge censuur.
De impact van al die misère is nauwelijks te bevatten en te overzien.
Uit het nieuws begrijp ik dat Vladimir Poetin gefrustreerd is.
In 1989, toen hij als KGB-agent in de DDR werkte, zag hij communistische regimes in Oost-Europa vallen. In 1991 gevolgd door de ineenstorting en ontbinding van de Sovjet-Unie. Dat moet héél sneu zijn voor wie toen in of via de KGB carrière wilde maken.
Wie Bijbelse- en wereldgeschiedenis kent, wéét dat machtige imperiums komen en - vroeg of laat - allemaal weer gaan. Zuur als je dat meemaakt maar niets is eeuwig, behalve God. Maak u geen illusie.
Poetin droomt van de Russkiy mir, de Russische wereld. In vervlogen tsaren- en Sovjettijd een machtig imperium. Geliefd en leuk om er te wonen? Dat is een ander onderwerp.
Als het om die Russkiy mir, die Russische wereld gaat welk kalenderjaar is voor Poetin dan het
uitgangspunt? 1914?
Dan krijgt Japan van Poetin het olierijke Zuid-Sachalin en de Koerillen eilanden terug? Polen moet opnieuw opgesplitst en verdeeld worden over Rusland, Oostenrijk en Duitsland? 1914 is tenslotte 1914. De dubbelmonarchie van de Habsburgers bestond toen ook nog. Finland hoorde toen bij Rusland. Nu bestaande staten moeten verdwijnen?
1914? Groot-Brittannië was toen nog een imperium! Nederland had ook nog iets dat Nederlands-Indië heette Dat wordt een heisa, oorlogen!
Oekraïne is als een woonkamer waar de gewelddadige ex-echtgenoot zich stalkend meldt. Om de onwillige ex-vrouw weer het huwelijk in te meppen dat voor hem zo plezierig voelde, als dominante echtgenoot met zijn vuist als beste argument.
Frustraties, pijn om dromen die in duigen vielen kan ik begrijpen. In het beruchte Bijbelverhaal over Sodom en Gomorra kijkt de vrouw van Lot achterom als ook zij Sodom moet verlaten. Zij
veranderde volgens dat verhaal in een zoutpilaar (Genesis 19, 26).
Klinkt maf of hilarisch - afhankelijk van uw gevoel voor humor - maar is niet zo onnozel. In mijn leven heb ik veel zoutpilaren ontmoet.
Mensen die alleen met heimwee, frustratie of wrok achterom kijken. Daarin blijven hangen. Zo’n mens mist het geluk, de zegeningen van deze dag. Heeft geen zicht op toekomst. Zo’n leven verzilt. Niet te pruimen voor zichzelf of voor de medemens.
Frustraties heeft iedereen. Die zijn er niet om te koesteren, ook niet om op anderen bot te vieren.
Frustraties zijn er om te verwerken. Zoals Jezus zegt: ‘Komt allen tot Mij die uitgeput zijt en onder lasten gebukt, en Ik zal u rust en verlichting schenken. Neemt mijn juk op uw schouders en leert van Mij: Ik ben zachtmoedig en nederig van hart; en gij zult rust vinden voor uw zielen,
want mijn juk is zacht en mijn last is licht.’(Matteüs 11, 28-30)
In geloof gaat het niet om de Pax Americana of de Pax Russica. Het gaat om de Pax Christi, de vrede van Christus. Dat vraagt een andere benadering… door Poetin, door u en mij!
Het Kremlin kan intern bezinning organiseren over de vraag: waarom landen die ooit onder hun invloed stonden wegrenden zodra zij de kans hadden. Misschien teveel slechte historische herinneringen? Zo’n bezinning is goedkoper, korter en minder pijnlijk dan oorlog. Ook als je die oorlog geen oorlog mag noemen.
Brengt ons de vraag: welke onverwerkte frustraties hebben ik en u? Wie maken wij daar
rücksichtslos slachtoffer van?
We hebben nog twee weken Veertigdagentijd ofwel Vastentijd om ons te bezinnen.
Door ons te verbinden met God, ons leven af te stemmen op Hem die de vrede zelf is. Geen God die oorlog voert, niemand afvoert naar een strafkamp en niemand Vergiftigt… maar zelf hét verzoenend offer bracht: op het kruis.
U zegt: ‘Dat is niet van deze wereld?’ Klopt! En dat is juist zo ontzettend aantrekkelijk van het christelijk geloof.
Dan kan Pasen waarlijk een feest van nieuw ofwel verrezen leven worden.